Troska o umiejętność komunikowania się uczniów niesłyszących ma w naszej placówce długoletnią tradycję. Ogół działań związanych z doskonaleniem procesu komunikowania się młodzieży niesłyszącej jest przede wszystkim realizowany poprzez Zespół Komunikacji Językowej. W skład Zespołu wchodzą logopedzi, nauczyciele rewalidacji, komunikacji oraz nauczyciele języka migowego.
Do zadań Zespołu należy:
– prowadzenie zajęć rozwijających mowę, język polski, język migowy,
– organizowanie konkursów szkolnych i ogólnopolskich (np. konkurs gramatyczny, konkurs języka migowego, konkurs czytania mowy z ust),
– edukacja w zakresie rehabilitacji słuchu,
– opracowywanie autorskich pomocy dydaktycznych.
Kształcenie językowe uczniów we wszystkich szkołach odbywa się na:
– zajęciach terapii logopedycznej,
– lekcjach rewalidacji,
– lekcjach komunikacji,
– lekcjach języka migowego.
W Ośrodku zatrudnionych jest 5 logopedów, którzy prowadzą indywidualne zajęcia
w 5 gabinetach. Gabinety wyposażone są w specjalistyczne programy komputerowe do terapii mowy i słuchu, jak również autorskie pomoce do ćwiczeń artykulacyjnych i słuchowych.
Indywidualną terapią mowy objętych jest 100% uczniów szkół ponadgimnazjalnych
i 50% uczniów szkoły policealnej. Zajęcia logopedyczne realizowane są zgodnie z indywidualnymi programami terapii, opracowywanymi dla każdego ucznia. Na zajęciach logopedycznych prowadzone są ćwiczenia:
– oddechowo-fonacyjne,
– artykulacji,
– ćwiczenia prozodyki (rytmu, akcentu, melodii),
– ćwiczenia słuchowe,
– ćwiczenia czytania mowy z ust,
– ćwiczenia leksykalno-gramatyczne.
Po upływie każdego roku terapii dokonywana jest ocena mowy i słuchu każdego ucznia. Wyniki jednoznacznie wskazują na postęp w tym zakresie.
Na uwagę zasługuje ścisła współpraca z gabinetem KONERT, w którym wielu uczniów otrzymało pomoc w zakresie naprawy aparatów słuchowych lub wkładek dousznych, a także profesjonalne wskazówki związane z protezowaniem słuchu.
Głównym celem zajęć zarówno rewalidacyjnych, jak i z zakresu komunikacji jest doskonalenie umiejętności językowych. W ramach przedmiotu rewalidacja w liceum ogólnokształcącym i technikum szczególny nacisk położony jest na kształtowanie umiejętności czytania ze zrozumieniem, analizę różnorodnych tekstów (literackich, popularnonaukowych, o tematyce społecznej, wycinków prasowych, informacyjnych) w celu przygotowania uczniów do pierwszej części pisemnego egzaminu maturalnego z języka polskiego. Treści realizowane w zasadniczej szkole zawodowej w dużej mierze odnoszą się do specyfiki zawodu, np. w klasie kucharskiej uczniowie utrwalają słownictwo związane
z kuchnią, gotowaniem.
Przedmiot komunikacja zajmuje się użytkową stroną języka. Celem tego przedmiotu jest rozwijanie umiejętności językowych, umożliwiających swobodne porozumiewanie się w języku polskim, wyrażanie własnych emocji, opinii na określony temat. Na lekcjach komunikacji kształtowana jest u uczniów umiejętność zachowania się w różnych sytuacjach komunikacyjnych np. w sklepie, banku, przychodni, u lekarza, na dworcu. Dla młodzieży z wadą słuchu ćwiczenia językowe są trudne, wymagają ogromnego skupienia i zaangażowania. Ze względu na bardzo zróżnicowany poziom opanowania mowy i języka praca na lekcjach jest zindywidualizowana i odbywa się w grupach. Treści i metody dostosowane są do potrzeb i możliwości każdego ucznia.
Celem lekcji języka migowego jest sprawne posługiwanie się językiem migowym poprzez opanowywanie nowych pojęć, precyzyjne tłumaczenie i interpretowanie języka polskiego oraz poznawanie kultury głuchych. Lekcje języka migowego odbywają się w oparciu o programy autorskie i dostosowane są do poziomu opanowania języka migowego przez uczniów.
Tak kompleksowe i wszechstronne wspomaganie rozwoju kompetencji językowych ułatwia uczniom zdobywanie wiedzy, pomaga w przygotowaniu się do egzaminu maturalnego, egzaminu zawodowego, a także umożliwia lepsze funkcjonowanie w życiu.
Hanna Jurojć
Marta Żulewska